AUA Myths Dispelled in Armenian NewMag Article

3 min read

ՄԻՖ 1. ՀԱՀ-Ը՝ ԿԱԼԻՖՈՐՆԻԱՅԻ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆԻ ՄԱՍՆԱՃՅՈՒՂ, ՈՐԸ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՎՈՒՄ Է ԱՄՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ

Շատերն են շփոթում և կարծում, թե ՀԱՀ-ն ամերիկյան՝ մասնավորապես Կալիֆորնիայի համալսարանի մասնաճյուղն է Հայաստանում կամ դրան ենթակա կառույց: Բայց՝ ոչ: Դա ընդամենը միֆ է: Հայաստանի ամերիկյան համալսարանը մասնավոր, անկախ ուսումնական հաստատություն է և Կալիֆորնիայի համալսարանի անմիջական համագործակիցը: Այո, Հայաստանի ամերիկյան համալսարանն ԱՄՆ հավատարմագրում ունեցող միակ բուհն է տարածաշրջանում և հետխորհրդային ամբողջ տարածքում: Քոլեջների և դպրոցների արևմտյան ասոցիացիայի հավատարմագրումն այն ստացել է 2007-ին, հետո վերահաստատել մինչև 2024 թվականը: Այդ նույն հավատարմագրումն ունեն,  օրինակ՝ Բերկլիի կամ Սթենֆորդի համալսարանները: Այո, ՀԱՀ-ն ամերիկյան կրթություն առաջարկող միակ բուհն է Հայաստանում, որտեղ ուսուցման լեզուն անգլերենն է: Այսօր համալսարանը բարձր վարկանիշ ունեցող ուսումնական կենտրոն է, համալսարան՝ ամբողջ տարածաշրջանի համար, համալսարան՝ ամբողջ հայության համար, հստակ ու ամուր կապ՝ Սփյուռքի և Հայաստանի միջև:

Ինչպես ցանկացած մասնավոր բուհ, սակայն, Հայաստանի ամերիկյան համալսարանը գոյատևում է սփյուռքահայ մշտական աջակիցների ու բարերարների, ինչպես նաև ներդրողների անգնահատելի աջակցության շնորհիվ, ովքեր իրենց վրա են վերցրել ՀԱՀ-ի ուսանողների ուսման վարձի բեռը: Բայց կրթավճարներից գոյացած գումարը կազմում է համալսարանի բյուջեի ընդամենը  30%-ը:  Անձեռնմխելի դրամաշնորհներից , անհատ բարերարների և աջակիցների նվիրատվություններից գոյանում է 36%-ը,  իսկ այլ աղբյուրներից 34%-ը, որոնց թվում են հետազոտական կենտրոնները, USAID (ԱՄՆ տնտեսական զարգացման գործակալությունը) և նախապատրաստական  հատուկ դասընթացներից գոյացած եկամուտները:

1991 թվական սեպտեմբերի 21. Հայաստանը կերտում էր իր նոր՝ անկախ հանրապետության պատմությունը: Դրան զուգահեռ Հայաստանի կրթական համակարգը համալրվում էր նոր՝ ամերիկյան մոդելի հաստատությամբ:  Շուտով Հայաստանի կրթության և գիտության նախարարության և Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության (ՀԲԸՄ) համատեղ ջանքերով  ստեղծվեց  տարածաշրջանի  առաջին ամերիկյան համալսարան-հիմնադրամը:  Համալսարանը կյանքի կոչվեց Հայաստանի կառավարության անմիջական աջակցությամբ, իսկ  Կալիֆորնիայի համալսարանը ՀԱՀ-ին ցուցաբերեց  ուսումնական և կազմակերպչական օժանդակություն:

ՄԻՖ 2. ՀԱՀ-ՈՒՄ ՍՈՎՈՐՈՒՄ ԵՆ ՄԻԱՅՆ ՀԱՐՈՒՍՏՆԵՐԸ

Շատերն են կարծում, որ միայն գումարը բավարար է ՀԱՀ-ում ուսանելու համար: Դա ընդամենը միֆ է: Ուսանողներն այստեղ են գալիս նոր մտածողության, այլընտրանքային կրթության և նոր որակի հետևից: Կարծել, թե այս ամենի հետևից գալիս են միայն ֆինանսապես ապահովված, հարուստ ընտանիքներից, թյուրըմբռնում է: Ուսանողակենտրոն այս բուհում առաջին տեղում գիտելիքն է: Անկախ ֆինանսական կարողությունից՝ նախ պետք է ընդունվել համալսարան: Մինչև այս փուլը չհաղթահարի դիմորդը, նրա ֆինանսական դրության մասին՝ ոչ մի հարց:

Համալսարան ընդունվելու համար պահանջվում են արտասահմանյան թեստավորման  կենտրոնների կողմից ստանդարտացված միջազգային քննության արդյունքներ (TOEFL, GMAT, GRE, SAT, IELTS և այլն): Այս թեստերը դիմորդը կարող է հանձնել աշխարհի շատ երկրներում, ՀՀ-ում գործող տարբեր թեստային կենտրոններում, ինչպես նաև Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում: Միայն այս ամենը հաղթահարելուց հետո դիմորդը սկսում է մտածել վճարելու մասին:

Հայաստանի քաղաքացիների համար ուսման վարձն ի սկզբանե սուբսիդավորված է մոտ 70%-ով:  Ուսման իրական գինը գրեթե եռակի թանկ է, բայց այդ ծանրությունն իրենց վրա են վերցնում հիմնականում վերը նշված կազմակերպությունները և անհատ –բարերարները Սփյուռքից և Հայաստանից:  Չկա դիմորդ, որն ընդունվի համալսարան և ուսման վարձի պատճառով չշարունակի կրթությունը: Բացի սուբսիդավորումից, ամերիկյան համալսարանում գործում է ֆինանսական աջակցության ճկուն համակարգ (մեխանիկական սուբսիդավորում, ուսանողական փոխառություն, ուսման վարձի մաս-մաս վճարման տարբերակ և այլն), իսկ բարձր առաջադիմություն ցուցաբերած ուսանողները ստանում են նաև կրթաթոշակ: Այսօր ֆինանսական աջակցության տարբեր ծրագրերից օգտվում է ՀԱՀ ուսանողների մոտ 45 տոկոսը: ՀԱՀ-ում սովորողների 90 տոկոսը Հայաստանի քաղաքացիներ են, որոնց 20 տոկոսը մարզերից են:

Հայաստանի ամերիկյան համալսարանը գրավիչ է նաև արտասահմանցի ուսանողների համար: Այն իր առաջարկած կրթական ծրագրերով չի զիջում ամերիկյան  բարձրագույն ուսումնական հաստատություններին, ավելին` արտասահմանցի ուսանողների համար վարձավճարը շատ ավելի ճկուն ու մատչելի է, քան նույն որակավորումն ունեցող արևմտյան բուհերում:

Բուհն առաջարկում է բակալավրական 3 ծրագիր՝ գործարար կառավարում, համակարգչի գիտություն, անգլերեն և հաղորդակցություն, իսկ մագիստրոսական  8 ծրագիր՝  գործարար կառավարում, տնտեսագիտություն, արդյունաբերական ճարտարագիտություն և համակարգերի կառավարում, համակարգչի և տեղեկույթի գիտություն, քաղաքագիտություն և միջազգային հարաբերություններ, անգլերեն՝ որպես օտար լեզվի դասավանդում, իրավագիտություն, հանրային առողջապահություն:

ՄԻՖ 3. ՀԱՀ-Ը ՆՊԱՍՏՈՒՄ Է ԱՐՏԱԳԱՂԹԻՆ

Սկզբում միայն մագիստրոսական ծրագրերով, հիմա նաև բակալավրի ծրագրերի միջոցով Ամերիկյան համալսարանն առաջարկել և առաջարկում է այլընտրանքային կրթություն՝ արևմտյան ստանդարտներով: Կա կարծիք, որ սա նպաստում է արտագաղթին՝ հեշտացնելով շրջանավարտների մուտքն արևմտյան կրթական հաստատություններ և աշխատաշուկա: Սա ևս միֆ է, որը հերքում է վիճակագրությունը:

Հայաստանի ամերիկյան համալսարանը Հայաստանի նման փոքր երկրում  իր 25-ամյա  պատմության ընթացքում մագիստրոսի կոչում է շնորհել մոտ 3000 շրջանավարտների, և եթե շարունակենք այս տրամաբանությամբ,  համալսարանը հարյուրավոր միլիոն դոլարների ներդրում է կատարել հայրենիքում, որպեսզի այդ շրջանավարտները նման բարձրորակ կրթության համար ստիպված չլինեին գնալ միջազգային մեծ համբավ վայելող համալսարաններ: Ամերիկյան համալսարանի հիմնադրմամբ արևմտյան որակի կրթությունը հասանելի դարձավ նաև այստեղ՝ Հայաստանում: Որակյալ կրթություն, ապա՝ լավ աշխատանք. Ամերիկյան համալսարանը վերամիավորում է այս երկուսը հայաստանյան շուկայում և դարձնում հնարավոր:

Հավատարիմ մնալով  համալսարանի հիմնադիրների և բարերարների որդեգրած քաղաքականությանը՝  համալսարանն  իր ստեղծման օրից  ծառայում  է հայ երիտասարդների ներուժը երկրում կենտրոնացնելու և երկրին ծառայեցնելու գաղափարին: Ցանկացած ներդրում կամ նվիրատվություն ուղղվում է ապագա երիտասարդ ու տաղանդավոր սերնդի  կրթությանը:

Եվ վերջապես, բուհի շրջանավարտների 73.1 տոկոսն ապրում և աշխատում է Հայաստանում: Ընդհանրապես, աշխատանքի հարցը հիմնականում լուծվում է ուսումնառության ընթացքում: Ուսանողների 75%-ն աշխատանքի է տեղավորվում կամ դեռ բուհը չավարտած, կամ ավարտելուց հետո՝ 3 ամսվա ընթացքում:

Բացի նրանից, որ շրջանավարտների համար ստեղծված են հնարավորություններ՝ մնալու և աշխատելու Հայաստանում, շնորհիվ իր հետազոտական կենտրոնների՝ ՀԱՀ-ը խթանում է նաև արտասահմանում ապրող և  բարձր որակավորում ունեցող հայ գիտնականների վերադարձը հայրենիք՝ գիտական ներուժը կենտրոնացնելով Հայաստանում: Այս մասին ևս փաստում է վիճակագրությունը: ՀԱՀ պրոֆեսորադասախոսական կազմի 43.5%-ը Միացյալ նահանգներից է, որոնցից մեծ մասը հայկական ծագումով։

«Ձգտել, ոգևորել, հասնել». սա է Ամերիկյան համալսարանի կարգախոսը: Դրանով է առաջնորդվում  համալսարան ոտք դրած յուրաքանչյուր ուսանող:  Այս բուհում ուղեցույցը գիտելիքն ու որակն են: Ընդունվելը գործի միայն սկիզբն է: Այն ավարտելու համար դեռ պետք է շատ աշխատել:

Աղբյուր՝ NewMag

http://shabat.am/am/article/82668/82668.html